Çocuklarda Obsesif Kompulsif Bozukluk hakkında sizler için derlediğimiz yazımızı okumanızı öneririz.
Obsesif Kompulsif bozukluk; obsesyonlardan ve buna bağlı olarak gelişen kompulsiyonlardan oluşan ruhsal bir sorundur. OKB’yi anlamak için öncelikle obsesyonlar ile kompulsiyonlar arasındaki farkı anlamamız gerekmektedir. Obsesyon yineleyen bir şekilde kişinin aklına gelen ve saçma olduğunu bilmesine rağmen ona sıkıntı veren düşüncelerdir. Bu tip düşünceler sıkıntı yaratmaya başlar ve kişi bu sıkıntıdan kurtulmak amacıyla çeşitli eylemlerde bulunur. Yani kişinin obsesyonlarını(sıkıntılarını) engellemek amacıyla yaptığı bu davranışlara da kompulsiyon adı verilmektedir. OKB’ye sahip bir kişi saçma olduğunu bilmesine rağmen bu tip düşünceleri durduramaz ve bu düşüncelerini engellemek amacıyla çeşitli davranışlar geliştirir. Bu durum mesleki ya da sosyal hayatta kişinin işlevselliğini ciddi anlamda etkileyen bir sorun haline gelir.
Çocuklarda Obsesif Kompulsif Bozukluk nasıl görülür?
Yapılan araştırmalara göre OKB’nin çocukluk ve ergenlik dönemlerinde görülebildiği ve yetişkinlere benzer belirtilerde ortaya çıktığı görülmüştür.(Ancak ergenlerde ve çocuklarda yukarıda bahsettiğimiz, “düşüncenin saçma olduğunu bilme” kriteri var olmayabilir.)
Çocuklar bazı durumlarda takıntılarını “kötü düşünceler” olarak tanımlayabilmekte ya da bu durumu tam olarak açıklamakta zorlanmaktadırlar. Açıklamakta zorlansalar bile bu tip düşünceleri azaltmaya yardımcı oldukları için “ritüel” denilen davranışlar gerçekleştirmektedirler. Örneğin çocuk ailesinin başına bir zarar gelebileceğini düşünebilir. Buna bağlı olarak bu düşünceden kurtulmak amacıyla kapıları ve pencereleri tekrar tekrar kapatma ya da kontrol etme davranışını gösterebilir. Ayrıca çeşitli temizlik, tekrar etme, şanslı numara gibi içerikler de bu yaşlardaki çocuklarda görülebilmektedir.
Aileler bu konuda neler yapabilir?
Öncelikle sakin olmanız ve OKB hakkında bilgi sahibi olmanız çok önemlidir.
- Yapılan araştırmalar, her yüz çocuktan birinde OKB görüldüğünü ortaya koymaktadır. Bu nedenle yalnız olmadığınızı unutmamalısınız.
- Saplantılı düşünceleri bastırmaya çalışmak, çocuğunuzun düşüncelerin daha fazla yükselmesine neden olabilmektedir.
- Ailelerin, çocuklarına bu durumun kendi hataları olmadığını hatırlatması önemlidir. Böylece aileler, çocuklarının yoğun suçluluk duyguları ile baş etmeleri konusunda beraber oldukları mesajını vereceklerdir.
- Çoğu aile bu süreçte kendini suçlayabilmektedir. Ancak OKB’nin oluşmasında genetik faktörler dahil olmak üzere birçok faktör yer almaktadır.
- OKB’ye sahip çocuklar çeşitli ilaç tedavileri ve psikoterapiler sayesinde takıntılarından ve buna bağlı olarak gelişen davranışlarından da kurtulabilmektedir. Bu nedenle OKB’nin tedavi edilebilir olduğunu unutmamalısınız.
KAYNAKÇA
BeyondOCD. (t.y.).Helping A Child Who Has OCD.
Bayar, R. Yavuz, M. (2008, Mart) Obsesif Kompulsif Bozukluk. İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri 6: 185-192
Öner, P. Aysev, A. (2001) Çocuk ve Ergenlerde Obsesif Kompulsif Bozukluk. Cilt 10 sayı 11. 409-411
Bernstein, J. (2016, Mart) Consider This for Children and Teens With OCD.
Diğer yazılarımızı okumanızı öneririz.
Ergenlikte Ani Ruh Hali Değişimleri