Herkes zaman zaman kendini üzgün hissedebilir. Çok sevilen bir arkadaşın başka bir şehre taşınması, sevilen birinin kaybı, bir ilişkinin bitmesi gibi yaşam değişiklikleri kişinin kendini mutsuz hissetmesine neden olabilir. Bu duygular bir süre sonra azalır ve kendiliğinden biter. Ancak bu mutsuzluk duygusu zaman geçmesine rağmen azalmıyorsa, buna eşlik eden huzursuzluk, yalnızlık gibi duygular varsa bu durumda depresyon ihtimali düşünülebilir.
Depresyon bir duygu-durum bozukluğu olarak tanımlanır. Depresyon bazı zamanlarda belli bir olayla tetiklenir ancak her zaman bir tetikleyici olmayabilir.
Depresyon belirtileri nelerdir?
Depresyon yaşayan kişilerde belirtiler çok farklı olabilir. Depresyon tanısı olabilmesi için, yaşanan zorluğun belli bir süre ve yoğunlukta devam ediyor olması gereklidir. Depresyon, kişinin hayat işlevselliğini bozar. Eğer belirtiler bu kadar uzun süreli ve yoğun devam etmiyorsa, o zaman yaşam değişikliklerinden kaynaklı bir duygu-durumdan bahsedilebilir.
Depresyonun farklı belirtileri vardır. Bunlardan ilki, sürekli var olan üzüntü duygusudur. Kişi sürekli bir ağlama isteği içinde hissedebilir. Bazen de kişiler duygularının uyuştuğundan ve hiçbir duyguyu hissedememekten bahsederler. Üzüntü duygusuna eşlik eden duygular arasında huzursuzluk, öfke, kaygı, yalnız, çaresizlik, umutsuzluk duyguları da olabilir. Depresyonun belirtilerinden biri de hayata karşı olan ilgilinin azalmasıdır. Kişi eskiden zevk aldığı aktivitelerden artık zevk alamaz hale gelir ve içinden hiçbir şey yapmak gelmez. Kişinin yeme düzeninde değişiklikler olabilir. İştahta artış veya azalma gözlemlenebilir. Uyku problemleri de depresyonun belirtilerinden biridir. Uykuya dalmakta güçlük çekme, geceleri sık uyanma veya sabah çok erken saatte uyanma gibi değişiklikler mevcuttur.
Depresyonda olan kişi kendini çok yorgun ve bitkin hissedebilir. Yataktan çıkmak onun için çok zordur ve hareketleri yavaşlar. Ayrıca odaklanma zorlukları çekebilirler, eskiden yapabildikleri işleri yerine getirmekte güçlük yaşayabilirler. Depresyonun fiziksel belirtileri de olabilir. Baş ağrıları, karın ağrıları, yorgunluk gibi bedensel semptomlar da gözlenebilir. Bazı depresyon vakalarında intihar düşünceleri de olabilir, kişi hayatını sonlandırmayı düşünebilir. Depresyon yaşayan kişilerde olumsuz düşünme biçiminden de söz etmek mümkündür. Karamsar bir bakış açısına sahip olabilirler ve bir şeylerin düzelebileceğine dair inançları çok azdır.
Depresyon vakalarında göz önünde bulundurulması gereken en önemli noktalardan biri, kişinin destek alma sürecidir. Yakınlarının “Üzülme, bunda üzülecek ne var, dışarı çıkıp bir şeyler yapabilirsin” gibi cümleleri depresyondaki kişiye yardım etmekten öte, onu daha da yalnızlaştırabilir. Depresyonda olan bir kişinin ilaç desteğiyle birlikte psikoterapi sürecinden geçmesi, depresyonla baş etmesinde ona yardımcı olacaktır.
Uzm. Klinik Psikolog Cangül Tokmaktepe
KAYNAKÇA:
- Dilbaz, N., Seber, G. (1993). Umutsuzluk Kavramı: Depresyon ve İntiharda Önemi.
- Karamustafalıoğlu, O., Yumrukçal, H. (2011). Depresyon ve Anksiyete Bozuklukları.
- Köroğlu, E. (2015). Depresyon nedir? Nasıl Baş edilir?
