Ergenlik, çocukluk çağının bitişiyle başlayan ve yetişkinlik dönemine geçişle sonlanan bir gelişim evresidir. Ergenlik dönemi, kızların regl olması ve göğüslerinin büyümesi; erkeklerde ise yüz kıllarının çıkması ile başlar. Bu dönemde, ergenler duygusal olarak da çokça değişim yaşar. Duygularının yoğunluğu ve karmaşıklığı artar. Daha çok yalnız kalmak isteyebilir, karşı cinse duyduğu ilgiden dolayı utanç yaşayabilirler. Bir yandan yalnız kalmak isteyen ergen, bir yandan da bir arkadaş grubuna ait olmak, onların içinde var olmak ister. Tüm bu karışık duygularla başa çıkmak ergen için oldukça zor bir hal alır. Gelecekleriyle ilgili düşüncelere çok fazla dalabilir ve bu endişeyle karamsarlığa kapılabilirler. Bu yaş döneminde hangi mesleği yapmak istedikleri onlar için önemli bir konu haline gelir (Koç, 2004).
Ergenlik, fiziksel ve ruhsal pek çok değişimin yaşandığı bir dönemdir. Bu dönemde, ergenler hem değişen fiziki görünümlerine alışmaya çalışırken, hem de ruhsal dünyalarının karmaşasıyla baş etmek zorundadırlar. Ergenler, içinde bulundukları toplumda bir yer edinmek için çaba harcarlar. Çünkü artık çocukluk çağından çıkıp bağımsız bir birey olma yoluna girilmiştir. Bu yolda ergen, kendi ihtiyaçlarını tanımak, hayatta nerde durduğunu ve nereye doğru gideceğini tanımlamak ister. Fakat bu dönem, çocukluk ve yetişkinlik arasında sıkışmıştır. Bu sıkışmışlıkta, ergen de kendini nerede konumlandıracağından emin olamaz, duygu karmaşası yaşar. Duygu karmaşalarıyla birlikte kimliğini oluşturmaya çabalar. Yapılan çalışmalarda, kimlik tanımı, kişinin kim olduğunu tanımlarken verdiği yanıtları kapsar. Erikson, ergenlik döneminde kimlik gelişiminin tamamlanması gerektiğini savunur. İş, aşk ve hayata bakış açısındaki tecrübeler, Erikson’a göre kimlik kazanımının en önemli boyutlarıdır (Atak, 2011).
Ergenin kimliğini belirlemesinde aile hayatının da oldukça önemli bir yeri vardır. Aile bireyleri arasındaki ilişki, ergenin hayata karşı tutumunu etkiler. Anne babadan ayrılıp bağımsız bir birey olarak toplumda yer edinme isteği yaşayan ergen, aynı zamanda ebeveynlerinin desteğinin de olmasını ister. Bu karışık duygular içinde, kendine bir dünya görüşü ve hayata bakış açısı edinmeye ve kimliğini oluşturmaya çalışır. Karşıt duyguların yaşanması da ergende içsel bir gerginliğe yol açar (Yavuzer, 1987). Bu gerginlik ve kaygı durumuyla bazıları daha iyi baş ederken, bu dönemi daha karmaşık ve yoğun bir şekilde yaşayan bazı ergenler ise desteğe ihtiyaç duyabilir. Bu gibi durumlarda bir profesyonelden yardım almak da bir seçenek olabilir.
Uzm. Klinik Psikolog Cangül Tokmaktepe
KAYNAKÇA
Atak, H. (2011). Kimlik Gelişimi ve Kimlik Biçimlenmesi.
Koç, M. (2004). Gelişim Psikolojisi Açısından Ergenlik Dönemi ve Genel Özellikleri.
Yavuzer, H. (1987). Doğum Öncesinden Ergenlik Sonuna Çocuk Psikolojisi.
