Evlilikte yaşanan çatışma durumları çocukları nasıl etkiler?
Evlilik, farklı aile yapıları, farklı kültür ve deneyimlerden temellenen iki bireyin ortak hedefler doğrultusunda aynı evin içinde yaşamaya başlaması ve çift üretkenliğini ortaya koyması beklenen bir durum olup, ilişkinin doğası gereği sözel çatışmadan kimi zaman fiziksel şiddete kadar uzanan bir spektrumda farklı çatışmaları içinde barındırır.
Yapılan araştırmalarla anne-babaların evlilik ilişkilerindeki çatışmaların çocukları nasıl etkilediğine bakıldığında bu durumu yaşayan, deneyimleyen çocukların yaklaşık yarısının çeşitli farklı duygusal davranışsal problemler geliştirdiklerini ortaya koymuştur. Bu noktada ailelerinde evlilik çatışması yaşasalar da duygusal ya da davranışsal problemler geliştirmeyen yaklaşık yüzde ellilik bir grup çocuğun ne tarafından korunduğunu keşfetmek sorusu önem kazanmıştır. Evlilik çatışmasına maruz kaldığı halde problem geliştirmeyen çocukların neden problem geliştirmedikleri sorusuna verilecek cevaplar, diğer çocukların problem yaşamaması anlamında kullanılacak bir nevi yardım mekanizması işlevi görecektir.
Bu anlamda yoğunlaşan araştırmalar ile çocukları kavgaların olumsuz etkisinden koruyan bazı koruyucu faktörler ön plana çıkmıştır. Bunlara bakacak olursak ilk sırada çatışmaların sıklığı gelir. Çok sık olmayan çatışmaların çocuklar tarafından tolere edilebildiği ortaya konmuştur. Şiddetin fiziksele dönüşmediği durumlar da yine çocukları koruyan bir başka unsur olarak tanımlanmıştır. Çocuklar fiziksel şiddet içermediği sürece çatışmaları tolere etmeye meyillidirler. Bir başka önemli unsur olarak da içerik başlığı ortaya konmuştur. İçeriğin “çocukla ilgili” ya da “çocukla ilgili olmayan” olarak sınıflanabileceği çatışmalar çocukları farklı şekilde etkilemektedir. Çocukla ilgili çatışmalar çocukları olumsuz etkilemekte, duygusal davranışsal problemler geliştirme risklerini arttırmaktadır. Bu noktada çocukların yaşından da mutlaka bahsetmek gerekir. Çünkü bazı durumlarda çatışmanın görünür sebebi çocukla ilgili olabilir, örneğin çocuğun okul alışverişini kimin yapacağı ile ilgili bir çatışma yaşı küçük çocuklar tarafından kendileri ile ilgili algılanırken daha büyük çocuklar bunun ev içi ve ev dışı sorumluluk ve rollerle ilgili bir çatışma olduğunu, öz konunun kendileri olmadığını anlayabilirler. Çatışmaların çocuklar üzerindeki etkilerinde belirleyici bir diğer unsur da çözümdür. Çatışmanın çözümüne şahit olan çocuklar bu durumu rahatlıkla kabullenebilmekte hatta bu durumdan çatışma çözme becerilerine katkı dahi sağlayabilmektedirler. Buna karşın çocukların çözüme şahit olmadıkları durumlar çocuklar açısından daha çok risk içermektedir.
Bunlar dışında çocuğun o anki duygu durumu, kendine atfettiği sorumluluk, çatışmanın seyrine ilişkin beklentileri, anne-babalık davranışlarının bu çatışmalardan ne kadar etkilendiği, çocuğun mizacı, çocuğun çatışmaya dair birincil ve ikincil değerlendirme süreçleri de olumsuz etkilenip etkilenmeyeceğinde etki sahibidir.
Kaynakça
Şendil G., Kızıldağ Ö, Evlilik Çatışması ve Çocuk “Çatışmalı Evde Çocuk Büyütmek” 2005 Morpa Yayıncılık
Davies P.T., Cummings E.M. Marital Conflict And Child Adjusment: An Emotional Security Hypothesis, Pschological Bulletin, 1994
J.h Grych., F.D. Fincham İnterpersonal Conflict And Child Development 2001
