Mindfulness (Bilinçli Farkındalık) – dikkatini verme ve şimdiki anda mevcut olma pratiği – son yıllarda giderek daha popüler hale geldi. Dünyamızda teknolojinin daha çok kullanımıyla birlikte, farkında olabilmek daha zor bir hale geldi. Bir saniyeyi bile yalnız geçirmek, düşün-celerimizle birlikte anda kalmak yerine, eğlence, konfor veya dikkat dağıtmak için cep telefon-larımıza refleks olarak dönüyoruz. Peki, bizler anda olmayı, bilinçli bir farkındalık geliştirebilmeyi ve bu anları kabul edebilmeyi nasıl öğrenebiliriz?
Mindfulness nedir?
Mindfulness, kişisel mutluluğu desteklemek için bir strateji olarak öz farkındalığa odaklanır. Mindfulness uygulamalarında, kendimize şu soruları sorabiliriz: Ne düşünüyorum, hissediyorum veya deneyimliyorum?
Geleneksel mindfulness, bizi var olmaya ve her şeye – kişisel şeylere, aynı zamanda diğer insanlarla neler olup bittiğine, topluma – dikkat etmeye teşvik eder. Dikkatimizi vermeye başladığımızda kasıtlı veya kasıtsız olarak neleri görmezden geldiğimizi görmeye başlarız.
Bazılarımız için bu, suçluluk, üzüntü, öfke, hayal kırıklığı gibi duyguları ortaya çıkarırken, bazılarımız için, koşulsuz sevgi, saf neşe, zevk, daha önce değerli olduğunu fark etmediğimiz küçük şeylerde bulduğumuz mutluluğu ortaya çıkarabilir.
Çoğunlukla, daha çok anda olduğumuzda, hayatımızın hem en karanlık hem de en parlak kısımları ortaya çıkabiliyor. Bu nedenlerle, geleneksel farkındalık daha zor, ancak daha etkili olabilir.
Mindfulnessın Bizim İçin Yararlı Olmasını Nasıl Sağlayabiliriz?
Gerçek farkındalıktan kaynaklanan zor duyguları ve içgörüleri ele almanın etkili yolları ol-madan, bu deneyim, katlanmak için çok fazla gibi gelebilir. Bu nedenle, mindfulnessı denemeden önce diğer duygusal becerilerle (dayanıklılık becerileri, öz-şefkat becerileri ve olumluluk becerileri) donanımlı olmak önemli. Bu beceriler zorlayıcı duygularla ve yüzeye üşüşen düşüncelerle başa çık-manıza yardımcı olur.
Mindfulnessı etkili bir şekilde kullanmanıza olanak tanıyan duygusal becerileri geliştirdiğinizde, neredeyse büyülü olabilir. Sadece insan olmanın bir sonucu olarak ortaya çıkan tüm o küçük zevkler berraklaşır. Gömülmüş ve gizlenmiş tüm negatif duygular, belki de ilk kez nihayet ele alınabilecekleri yüzeye çıkar. Başkalarının deneyimleri hakkındaki yepyeni farkındalığımız bizi etik, değer odaklı, amaçlı yaşamlara yönlendirir. Sonuç? Bol bol mutluluk, neşe ve bağlılık duygusu hissederiz.
Mindfulness sonucunda mutluluk ortaya çıkabilir. Ancak bu yalnızca öz-farkındalık sonu-cunda değil, bizim mutluluğumuzu ve iyi oluşumuzu önleyen kişisel, kişilerarası ve toplumsal zor-lukların gerçek nedenlerini görme (ve düzeltme) becerimizin gelişmesinin bir yan etkisi sonucunda oluşur.
Uzm. Klinik Psikolog Gökçehan Akoğuz
KAYNAKÇA
Carson, J. W., Carson, K. M., Gil, K. M., & Baucom, D. H. (2004). Mindfulness-based relationship enhancement. Behavior therapy, 35(3), 471-494.
Davis, T. (2019). What Is Mindfulness? And How to Be More Mindful. Psychology Today.
Shapiro, S. L., Carlson, L. E., Astin, J. A., & Freedman, B. (2006). Mechanisms of mindful-ness. Journal of clinical psychology, 62(3), 373-386.
