DEHB, dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olarak bilinen, çocuklukta ve yetişkinlikte görülebilen nörogelişimsel bir bozukluktur.
Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu Belirtileri
Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğunun belirtileri; odaklanmada ve dikkatini sürdürmede zorluk, çabuk sıkılma, fazla hareketlilik, yerinde duramama, sabırsızlık, tepkileri kontrol edememek ve düşünmeden hareket etmektir. Bu belirtiler mevcutsa, mutlaka bir psikiyatrist ve uzman klinik psikoloğa başvurulmalıdır.
Eğer DEHB olan kişi çocuksa, ailenin de iş birliği ve desteği oldukça önemlidir. DEHB olan çocukların ebeveynleri için bazı öneriler:
- Anne-babanın çocuğun içinde bulunduğu durumu anlaması.
- Anne-babanın çocuğun duygularına kulak vermesi.
- Düzenli rutinleri olan bir ev hayatı.
- Çocuğa ismiyle seslenmek.
- Göz teması kurmak: Küçük bir çocuksa nazikçe ellerinden tutup yüzünü kendi yüzünüze doğru döndürün; daha büyük çocuklara ön cepheden yaklaşın, gözlerinin içine bakın.
- Yönergeleri kısa tutmak: DEHB olan çocuklar özellikle birden fazla basamak içeren, uzun cümlelere dayalı yönergeleri takip etmekte güçlük çekerler.
- Net bir ifade kullanmak, soru ifadelerinden kaçınmak: Örneğin; “Ödevine şimdi başlamak ister misin?” diye sorduğunuzda, “Başlamak istemem” derse ne diyeceksiniz? Net ifade: “Lütfen ödevine şimdi başla” olmalı.
- Beklentilerinizi çocuğun yaşına ve yapabilirlik düzeyine göre belirlemek: Yüksek beklentiler, çocuğunuzda eksiklik ve beceriksizlik duygusu yaratacaktır.
- Kurallarınızda tutarlı olun.
- Yönergeyi verirken veya çocuğunuz ders çalışırken uyaranları azaltmak: TV, cep telefonu, bilgisayar gibi teknolojik aletlerin çevrede olmadığından ve çocuğunuzun dikkatini dağıtmadığından emin olun.
- Çabayı övmek: DEHB olan çocuklar istemeden de olsa ebeveynlerini çok fazla öfkelendirebilir ve yorabilirler. Bunlar da kendileri hakkında bazı olumsuz inançlar oluşturmalarına, kendileriyle ilgili çok fazla hayal kırıklığı ve öfke duygusu yaşamalarına sebep olur. Bu nedenle, çocuğunuzun en küçük olumlu davranışını, çabasını övmek, bu olumlu davranışların daha da artmasına/pekişmesine yardımcı olur.
