Oğlunuz mutsuzluktan mı muzdarip? Veya kızınız çok çabuk mu sinirleniyor? Bağırış çağırışlar, kapı tekmelemeler veya küstahça konuşmalar evinizde düzenli olarak görülüyor mu? Eğer cevabınız evet ise, yalnız değilsiniz. Milyonlarca yetişkin, çocuklarının dürtüsel tepkileri ve çabuk değişen duygularıyla baş edebilmek için bir çözüm yolu arıyorlar.
Mutluluk, duygusal olarak dengede olmak, şefkat göstermek ve empati kurabilmek bir beceridir ve tüm becerilerde olduğu gibi geliştirilmeye ihtiyaç vardır. Eğitim böyle bir şeydir.
Duygusal Anlamda Sağlıklı Çocuğun Davranışları
Duygusal anlamda sağlıklı bir çocuk, kendi duygularıyla yüzleşir ve bu duygulardan kaçınmaz. Rahatsız olduğu durumlara ve zorlu duygulara tahammül göstermeyi öğrenmiştir ve bu zorlu durum ve duygularla yıkıcı bir şekilde değil, yapıcı bir şekilde baş edebilir. Pozitif duygusal sağlık için başlangıçta çocuğunuzun öğrenmesi gerekenler:
- Duyguları tanımlayabilmek
- Bu duyguları yapıcı bir şekilde ifade edebilmek (yıkıcı bir şekilde değil)
- Kendini kontrol edebilmek
- Akıllıca seçimler yapabilmek
Psikolojik Sağlamlık
Elbette duygusal sağlık, duyguları tanımlamak ve öz-düzenlemeyi becerebilmekten daha karmaşıktır, fakat bunu bir başlangıç olarak düşünebilirsiniz. Tüm bunların yanında ayrıca; duygusal olarak sağlıklı bir düşünce yapısı, karakter gelişimi ve öz-farkındalık gibi becerileri de edinerek daha az tepkisel seçimler yapabilirler.
Örneğin; oyun parkında oynayan Ali, daha önce sinirlendiğinde bir alışkanlık olarak edinmiş olduğu üzere, Mehmet’i itti. Fakat bir ay sonra çok hızlı bir şekilde Ali kendini yaptığı şeyden nasıl vazgeçireceğini öğrendi ve daha iyi seçimler yapmaya başladı. Bir sonraki sefer Ali; Mehmet’ten uzaklaştı, kelimelerini kullandı ve öfkesini yapıcı bir şekilde nasıl ifade edebileceğini öğrendi. Bu Ali için duyguları konusunda uzmanlaşmada ve duygusal olarak kendini nasıl sakinleştireceği konusunda bir başlangıç oldu.
Duygular Konusunda Ustalaşmak
Eğer en küçük bir acıyı veya rahatsızlığı tolere edemiyorsanız, hiçbir zaman duygular konusunda ustalaşamazsınız. Çocuklar için en büyük zorluk, rahatsızlığı tolere edememeleridir. Rahatsız oldukları durum veya duygudan bir an önce kurtulmak için; bağırır, öfke krizi geçirir ve bir şeylere vurmaya başlayabilir. Bu bir rahatlama sağlar, ancak yapıcı bir çözüm değildir. Duygusal olarak sağlıklı çocuklar yetiştirmek ve çocuğunuzun rahatsız oldukları ve bir an önce kurtulmak istedikleri zor duygularla baş edebilmesi için öğretebileceğiniz bazı şeyler:
- Zor duyguları kabul etmek
- “Rahatsız olma toleransı” seviyesini arttırmak
- Zor duyguların geldiğinde, aynı şekilde geri gidebileceğini fark edebilmek
