Ebeveynlik bu hayattaki en güzel deneyimlerden biridir. Ancak, boşanma gibi bir durum ortaya çıktığında, hayatta bocalamaya başlayabilir ve yıkıcı sonuçlarla karşılaşabilirsiniz. Bunun sonucunda, çocuklar kendilerini yalnız hissedebilir ve büyümek için ihtiyaçları olan ilgiyi ebeveynlerinden alamayabilirler. Boşanma, ebeveynlik desteğini zayıflatabilir ve ebeveynlerin bu rolü etkili bir şekilde gerçekleştirmelerine engel olabilir.
Ebeveynler arası çatışmalar çocukları olumsuz etkiliyor
Yapılan araştırmalar; azalan ebeveyn desteğinin, ev içi denetimin, ebeveynler arası süren çatışmaların, maddi sıkıntıların ve art arda gelen köklü değişikliklerin çocukları olumsuz yönde etkilediklerini ortaya koymaktadır. Ebeveynler genellikle çocuklarda boşanma sonrası görülen, düşüşe geçen akademik başarı, sosyal uyumsuzluk, fiziksel ve ruhsal sağlık açısından önemli etkiler, yasalara aykırı davranışlar ve intihara eğilim gibi olumsuz durumları düşünmeden boşanmaya karar verirler. Tabii ki kesinlikle bu yönde olacak diye bir şey yok! Eğer boşanma öncesinde gerekli planlama ve hazırlık yapıldıysa, sınırlar iyi çekildiyse, bu dönem hem ebeveynler hem de çocuklar için çok daha kolay geçecektir. Boşanma süreci ve sonrası, ebeveynler için yeni bir aile yapısı, düzen, daha esnek sınırlar ve iletişim için çalışmayı gerektirir. Ebeveynler doğru adımlar attığında, çocuğun hem olumsuz olarak etkilenmeden hem de daha olgunlaşarak bu süreçten geçmelerine yardımcı olabilir.
Boşanma sürecinde sakin kalmalı
Çocuğunuzu boşanmanın yıkıcı etkilerinden korumak için bir ebeveyn olarak koruma kapasitesine sahipsiniz. Boşanma sürecinde sakinliğinizi korumak ve çocuğunuzun en iyi kaynağı olarak onun ihtiyaçlarına karşılık vermeye devam etmek zorundasınız. Çocuğunuza iyi bir rehber olmak için hem kendinizi hem de çocuğunuzun sağlıklı bir şekilde büyümesi için ebeveyn olarak rolünüzü nasıl sürdüreceğinizi anlamanız gerekmektedir. En büyük kriz anlarında aktif bir şekilde çocuğunuzla ilgilenerek ve bakım vererek, en çok ihtiyaçları olduğu zamanlarda yanlarında olarak, çocuğunuzla aranızdaki bağı kuvvetlendirebilirsiniz.
Boşanma nedenleri çocuğa anlatılmalı
Boşanan ebeveynleri arasında çocuklar sıklıkla kendi duygularını ifade etmek istemezler. Çocuklara ebeveynler arasındaki detayları anlatmak veya çocukları eşler arasındaki çatışmaların içine sokmak yanlış olsa da boşanma kararı ve detaylara girmeden bunun nedenleri çocuğa anlatılmalıdır. Çocuğun yaşına uygun olacak şekilde, detaylara girilmeden anlatılmalıdır. Ancak, bu eski eşinizle ilgili negatif duygularınızı çocuğa anlatmanız, çocuğu taraf tutmaya zorlamanız veya eski eşinizi eleştirmeniz anlamına gelmez. Tüm bu stres içeren dinamikler nedeniyle, çocuklar bu süreçte kendi duygularını “karmaşık”, “sinirli”, “yalnız”, üzgün” ve “ızdırap içinde” olarak tanımlarlar. Daha da kötüsü, bu durum çocukları depresyona sokabilir ve gelecekte ruhsal anlamda pek çok sorunla karşı karşıya kalmasına sebep olabilir. Eğer çocuğunuz bu döngü içerisine girdiyse, vakit kaybetmeden bir ruh sağlığı uzmanından destek almanız sağlıklı olacaktır.
Çocuğun geleceği için ebeveynler anlaşmalı
Boşanma sonrası düzenlemelerin çocuğun ihtiyaçlarına yönelik yapılması ve çocuğun geleceği için anne ve baba olarak bir anlaşma içerisinde olmak çocuğun ruhsal iyi oluşu için oldukça önemlidir. Sınırlar ve kurallar konusunda anne-baba olarak ortak kararlar veriyor olmanız, iyi polis ve kötü polis durumunu ortadan kaldıracaktır. Eski eşinizle, anne-baba rolünü sürdürüyor ve çocuklarınız için daima iletişim halinde kalıyor olmanız, çocuklarınızın dünyası hakkında daha çok bilgi sahibi olmanızı ve dolayısıyla müdahale edilmesi gereken bir durum varsa, edebilmenizi sağlar.
Boşanmış ebeveynlerin çocukları daha çok desteğe ihtiyaç duyar
Boşanmış ebeveynlerin çocukları daha çok rahatlatılmaya, dikkate, ilgiye ve desteğe ihtiyaç duyarlar. Ebeveynlerin bu süreçte çocuklarını olumsuz durumlardan korumak için ellerinden geldiğince mücadele etmeleri gerekmektedir. Ailecek katılacakları eğlenceli aktivitelere vakit ayırmak, yeni rutinler eklemek ve kutlamalar yapmak yapılabilecekler arasındadır. Çocuklarınızın yanında olarak ve yürüyüşe çıkmak, birlikte alışveriş yapmak veya yemek yapmak gibi yeni ve anlamlı rutinler ekleyerek aranızdaki bağı kuvvetlendirebilir ve çocuğunuza onun sizin için ne kadar değerli olduğunu hissettirebilirsiniz. Günün sonunda çocuğunuza gününün nasıl geçtiğini sorarak çocuğunuzun dünyası hakkında bilgi sahibi olabilir ve çocuğunuzun yaşadığı zorluklar ve süreçler konusunda yardımcı olmanızı ve çocuğunuzun ihtiyaçlarını anlamanızı sağlayabilir.
Klinik Psikolog Işık Dilayla Elgin
KAYNAKÇA:
- Chirban, J. T. (2018). Quality Parenting Needed Most During Divorce. Psychology Today. Erişim adresi https://www.psychologytoday.com/us/blog/age-un-innocence/201806/quality-parenting-needed-most-during-divorce
- Korkut, Y. (2003). Bir Geçiş Krizi Olarak Boşanma. Dergipark Dergisi, 99-111.
- Amato, P.R. (2000).The consequences of divorce for adults and children. Journal of Marriage & the Family. 62, 1269-1288.
