Yeni bir bebek bekleyen aileler için, büyük çocuğu kardeşe hazırlamak önemli bir süreçtir. Eğer ebeveynler büyük çocuğun, küçük kardeşe nasıl davranacağı konusunda kaygılı olursa, çocuk da bu ruh halinden etkilenir. Ailenin bu noktada sakin olup çocuğa güvenli bir alan oluşturmaları gerekmektedir.
Büyük çocuğu kardeş fikrine hazırlarken ilk adım, hamileliğin söylenmesidir.
Hamileliğin kritik dönemi geçtikten sonra, çocuğa bir kardeşi olacağı söylenebilir. 9 ay çocuk için çok uzun bir zamandır. Bu nedenle, çocuğun bir kardeş fikrine alışabileceği kadar bir zaman dilimi vermek ve hamileliği tehlikeli dönem geçtikten sonra söylemek daha uygun olabilir. Bebek tekme attığında büyük kardeşin onu hissedebilmesi için elini annenin karnına koymak güzel bir yol olabilir.
Çocuğun yeni kardeşin gelişine alışabilmesi için, bebek için yapılan düzenlemeler sürecine o da dâhil edilebilir. Bebek odası için mobilya seçiminde, alınacak kıyafetlerde onun da fikri alınabilir. Böylelikle çocuk bu fikre kendini yavaş yavaş alıştırmaya başlamış olur.
Bebeğin eve geliş süreci de büyük kardeş açısından önemli bir konudur. Çocuğa bu noktada yaşına uygun görevler verilebilir. Bebek hastaneden çıkarılıp eve gelmeden önce, babayla birlikte büyük çocuk, bebek için kıyafetler hazırlayabilir. Böylelikle çocuk, bebeğin gelişine daha kolay adapte olur. Bebek eve geldiğinde eve çok fazla misafir gelebilir ve bebeğe çok fazla ilgi gösterebilirler. Bu durumda büyük çocuk ihmal edilmemeli, onun da duygusal ihtiyaçları göz önünde bulundurulmalıdır.
Çocuğun yaşına uygun açıklamalar yapmak önemlidir. Bebek geldiğinde hayatlarında neyin değişeceğini bilmek, büyük çocuğun kaygısını azaltacaktır. Çünkü bebeğin gelişiyle hayatlarında bazı değişiklikler olacağını bilen çocuk bunların ne olduğunu bilmezse kaygı yaşar. Bu değişiklikler açıklandığında, o da kendini bu sürece hazırlar ve kaygısı azalmış olur. Bebeğin anne babanın odasında yatacağını önceden söylemek ve büyük kardeşin uyku alanını doğumdan önce hazırlamak önemlidir. Böylelikle çocuk, bebek yüzünden kendi odasının değiştiğini düşünmez. Çocuğu bir yakının bebeğiyle aynı ortamda bulundurmak bebeğin özelliklerini anlaması açısından faydalı olacaktır.
Kıskançlık, diğer duygular gibi normal bir duygudur. Tüm ilgi büyük çocuktayken aileye yeni bir bebek katılması ve ilginin çoğunun yeni gelen bebeğe geçmesi büyük çocuk için kıskançlık yaratan bir durumdur. Bu nedenle başta çocuğun bu duyguları hissetmesi normaldir. Ebeveynlerin tutumu çocuğun kardeşine karşı nasıl tepki verdiğini büyük ölçüde etkileyecektir. Her çocuğa özel olduğunu hissettirmek ve ona göre davranmak, bu kıskançlık duygusuyla daha rahat baş edebilmelerini sağlayacaktır.
Uzm. Klinik Psikolog Cangül Tokmaktepe
KAYNAKÇA
Eisenberg, A.,Murkoff, H., Hathaway, S. (1989). Bebeğinizin İlk Yılında Sizi Neler Bekler?
Öztürk, M. (2007). Anne, Baba ve Eğitimciler için Çocuk Psikiyatrisi.
Simkin, P., Whalley, J., Keppler, A. ve ark. (2010). Hamilelik Doğum ve Bebek.
