Anksiyete bozuklukları kendilerini fiziksel ve psikolojik yollarla ortaya koyarlar. Bir anksiyete bozukluğunun nasıl ortaya çıktığı, çocuğun yaşına ve anksiyete bozukluğunun tipine bağlıdır.
Anksiyete, fiziksel semptomlarla kendini gösterebileceğinden, davranışların ve semptomların anksiyete ile ilgili olduğundan ve altta yatan bir tıbbi durumdan kaynaklanmadığından emin olmak için bir çocuk doktoruna danışmak önemlidir.
Küçük çocuklarda, ebeveynler artan sinirlilik, aşırı ağlama, öfke nöbetlerinin yanı sıra kendi kendini yatıştırma veya kendi kendini düzenlemede daha fazla zorluk fark edebilir. Küçük çocuklar, altını ıslatma veya aşırı yapışkanlık gibi gerileyen davranışlar sergileyebilir.
Tüm yaş gruplarında anksiyete bozukluğu olan çocuklarda mide ve baş ağrısı, sık banyo yapma ihtiyacı, hızlı nefes alma, göğüs ağrısı, nefes darlığı, bulantı ve kusma, iştahsızlık, kas ağrıları, gerginlik ve uyku güçlüğü gibi fiziksel belirtiler görülebilir. Bazı çocuklarda öğürme nöbetleri olur.
Psikolojik ve davranışsal belirtiler arasında sık sık güvence arama, işlerin tam olarak aynı şekilde ve aynı sırada yapılmasına ihtiyaç duyma görülebilir. Yeni deneyimler karşısında yoğun bir şekilde tehdit veya bunalmış hissedebilirler. Okul, insanlar ve yerler, olaylar, sosyal toplantılar gibi durumlardan kaçınmak endişelerini tetikler veya besler.
Yoğun kaygı yaşayan çocuklar, genelde tetiktedir, çevresini sürekli olarak izler ve etraflarında olup biten her şeyi takip eder. Aşırı uyarılmış çocuklar genellikle zararsız ipuçlarını tehlike işaretleri olarak yanlış yorumlarlar.
Endişe, diğer duygular gibi sağlık bir duygudur. Ebeveynler stres ve kaygıyı yönetmek ve bunlarla başa çıkmak için sağlıklı stratejiler modellediklerinde, çocuklar tetikleyicileri ve stresörleriyle bağımsız olarak baş edebileceklerini öğrenirler. Derin nefes almayı ve kas gevşetmesini deneyimlemek, birlikte yürüyüşlere çıkmak, günlük tutmayı teşvik etmek, endişelerini içine koyabilecekleri bir endişe kutusu oluşturmak, ebeveynlerin çocuklarına kaygıyla baş edebilmeleri için öğretebilecekleri stratejilerden bazılarıdır.
Kaygı, okul ve işten fiziksel sağlığa, ilişkilere kadar her şeyi etkileyebilir. Tetikleyicilerinizi tanımlamayı ve sizin için işe yarayan başa çıkma becerilerini bulmayı öğrenmek, yalnızca endişeli düşünce döngünüzü yönetmenize yardımcı olmakla kalmaz, aynı zamanda çocuklarınıza kendi tetikleyicileriyle başa çıkmayı öğrenebileceklerini ve doğal olarak meydana gelen iniş ve çıkışlar üzerinde çalışabileceklerini öğretir.
Uzm. Klinik Psikolog Cangül Tokmaktepe
KAYNAKÇA:
– Alisinanoğlu, F., Ulutaş, İ. (2003). Çocukların Kaygı Düzeyleri île Annelerinin Kaygı Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi.
– Hurley, K. (2021). How to Avoid Triggering Anxiety in Your Child.
– Javorski, M. (2021). Helping Kids with Anxiety: Strategies to Help Anxious Children.