Gelişerek “modernleşen dünya” bizlere kazançlar sunmaya devam ediyor. Hızını yakalamakta güçlük çektiğimiz teknoloji ailelerin korkulu rüyası konumuna gelmiştir.
Zararlarını konuştuğumuz kadar yararları da göz ardı edilmemelidir. Ekran kapsamına giren teknolojik cihazlar çocukların okuryazarlık faaliyetlerine erkenden katılmalarına katkı sağladığı gibi, oyun oynama, keşfetme ve öğrenme gibi birçok konuda fırsatı sunmaktadır 0-5 yaş çocukların motor becerileri çok çeşitli etkinliklerle gelişmektedir.
Çocukların uzun süre hareketsiz olarak bu cihazlarla vakit geçirmeleri büyük ve küçük kas becerileri, el ve göz koordinasyonu gibi kaba ve ince motor gelişimlerini geciktirmektedir. Dikkat; hafıza oluşumu, gelişimi ve şekillenmesi için gerekli olup ve ortaya çıkan erken okur-yazarlık becerilerinin geliştirilmesine, bilginin kodlanmasına katkı sağlamaktadır.
Teknolojik cihazların çeşitliliğinin artması ile birlikte dikkat sürelerinin kısaldığı, odaklanma ve yoğunlaşma problemlerinin arttığı ve dikkat düzeylerinin azaldığı bildirilmiştir.
Ekran bağımlılığına karşı aileler ne yapmalı?
Okul öncesi dönem çocuklarına erken yaşta akıllı telefon verilmesi, yemek yemeleri için telefondan video izletilmesi, susmaları ya da uykuya dalmaları için akıllı telefona maruz bırakılmaları zamanla çocukların telefonu ısrarla isteme ve onsuz hiçbir şey yapmak istememelerine neden olmaktadır.
Ekran bağımlılığı bilişsel ve psikolojik gelişimleri olumsuz etkiliyor
Çocuk gelişiminin en kritik yaşları olan 0-6 yaş arasında sürekli akıllı telefon, tablet veya televizyon ile vakit geçiren çocukların fiziksel, sosyal, dil, bilişsel ve psikolojik gelişimleri olumsuz etkilenmekte ve akranlarına kıyasla gerilik gösterebilmektedirler. Özellikle 0-3 yaş arasında telefon, tablet, televizyon ile çok fazla vakit geçiren ve aileleri tarafından ilgisiz bırakılan çocukların kreş ya da anaokuluna başladıklarında arkadaşları ile iletişim kurmada, göz teması sağlamada, grup oyunlarına katılma ve konuşmada zorlandıkları görülmüştür.
Akıllı telefon hayatımızı kolaylaştıran bir teknoloji aracıdır. Burada önemli olan çocuğun telefonla ne kadar vakit geçireceğinin belirlenmesi ve telefona her istediğinde kolayca ulaşamamasıdır. Aileler çocuklarıyla daha fazla zaman geçirmeli ve çocuklarının gelişimlerine katkı sağlayacak etkinlikler yapmalıdırlar.
Uzm. Klinik Psk. Helin Yağmur İçen
KAYNAK:
– Atilla, M., Okul Öncesi Telefon Bağımlılığı.
– Mutlu, N., (2019), Beş Yaş Altı Çocuklarda Ekran Önü Zamanın Değerlendirilmesi.
