İlişkiler, sözlü ve sözsüz olmak üzere iki çeşit iletişim yolu barındırır. Sözlü iletişimde verilmek istenen mesaj açık olarak ifade ediliyorken, sözsüz mesajda ifade edilen şey jest ve mimiklerle anlatılır. Karşımızdaki kişiye bir davranışta bulunmasak bile, bunun bir anlamı vardır. Hiçbir şey yapmamak da aslında bir anlam taşır. Bazı durumlarda ifade edilenle karşıdan anlaşılan mesaj aynı olmayabilir. O zaman bu bir soruna dönüşebilir ve eğer açık iletişim sağlanmazsa çatışmalı bir ilişkiye neden olabilir. Sözlü mesajlarda ise, önemli bir nokta ses tonu ve beden dilidir. Söylediğimiz cümle farklı olsa bile, onu başka bir ses tonuyla ya da beden diliyle anlatıyorsak, karşı taraf bunu başka bir şekilde yorumlayabilir. Bu da ilişkide çatışmanın bir başka nedeni olabilir.
Eşler arası iletişimde bir diğer önemli nokta da, eşlerin birbirine karşı takındığı tavırlardır. Yani aralarında çözümsüzlüğe yol açan sorun ne ise, onu fark edebilmektir. Örneğin, kadın eşinin eve sürekli geç gelmesinden şikayet ediyor, erkek de bunun karşılığında bir cevap vermiyor ve kadın bunu sormaya devam ediyorsa, bu yolun işe yaramadığını ve bunun bir kısırdöngüye dönüştüğünü fark etmek, değişim için ilk adımdır. Çözüm yolu işe yaramasa bile aynı yolu denemekte ısrar etmek, sorunu çözümsüz kılmaya devam etmektir.
Eşlerin çatışmaları çözebilmeleri için dikkat edebilecekleri bazı önemli noktalar vardır. Öncelikle eşler arasında karşılıklı yapılan eleştiriler, kişiliğe değil davranışa yönelik olmalıdır. Değiştirilmek istenen şey, o davranıştır. Bu nedenle davranış üzerinde durmak, karşıdakinin savunmaya geçmesini engeller. Eşlerin duygularını ve birbirlerinden tam olarak ne beklediklerini açıkça ifade etmeleri oldukça önemlidir. Eğer amaç sorunu çözüme kavuşturmaksa, haklı çıkmak için değil birbirini anlamak için konuşulmalıdır. Her iki eşinde isteği problemin çözülmesiyse, bunun için sabırlı olmalı ve eşini anlamak için çaba harcamalıdır.
Sağlıklı bir iletişimin olduğu evlilikler, eşlerin kendilerini daha mutlu hissetmelerini sağlar. Başarılı bir evlilik, etkili bir iletişim kurabilmiş çiftlerde görülür. Evlilikte rollerin paylaşılması, ancak açık ve nitelikli bir iletişimle sağlanabilir. Birbirini anlayan eşler, evlilikleri için daha çok çaba harcarlar ve bu da ilişkilerini geliştirir. Aynı fikirde olmasalar bile eşlerin sorunu etkili bir şekilde çözmeye çalışmaları, evlilik uyumunu güçlendirip evlilikten alınan doyumu da doğru oranda arttıracaktır.
Uzm. Klinik Psikolog Cangül Tokmaktepe
KAYNAKÇA
Aydoğmuş, K., Baltaş, A., Baltaş, Z. ve ark. (1990). Ana-Baba Okulu.
Erbek, E., Beştepe, E., Akar, H., Eradamlar, N. & Alpkan, R. (2005). Evlilik Uyumu.
Şener, A., Terzioğlu, G. (2008). Bazı Sosyo-Ekonomik ve Demografik Değişkenler ile İletişimin Eşler Arası Uyuma Etkisinin Araştırılması.
