Mindfulness, şimdiki ana yargısız ve açık olarak dikkatini vermek ve bu anda her ne meydana geliyorsa kabullenmektir. Hem farkındalık hem de bilinçliliği içeren, kabul, yargısızlık ve şimdiki ana odaklanmayı temel alan derin bir farkındalık halidir.
Mindfulness nedir?
Çocuklarla yapılan farkındalık çalışmalarında kullanılan farklı birçok yöntem vardır. Bunların birçoğu çocuklara sembolik kavramları anlatmak için farklı benzetmeleri kullanırlar. Örneğin; çocuklara durup iç ve dış gözlem yapmanın önemi kurbağalar üzerinden anlatılmaktadır. Çünkü kurbağalar çok yükseğe atlayabilmelerinin yanında, enerjilerini boşa harcamamak için çok sabit şekilde durabilirler.
Farklı çalışmalarda süper kahramanlar, farklı hayvanlar, oyuncaklar ve malzemeler kullanılmaktadır. Durup odaklanarak, gözlem yaparak çevremize ve düşüncelerimize aynı zamanda bedenimize odaklanmak tüm farkındalık çalışmalarının ortak öğesidir.
Çocuklara meditasyon kavramı
Çocuklara meditasyon kavramı, “Yaptığın işe yaptığın anda dikkatini vermek demek” olarak tanımlanabilir. Çocuklar sınav stresi yaşadıklarında veya dikkat ve konsantrasyonu artırmak amacıyla birkaç dakikalık çeşitli meditasyon tekniklerini kendileri de uygulayabilirler. Çocuklar ile çalışmalara başlarken ilk çalışma kendi nefeslerine odaklanma ile başlar.
Mindfulness Çocuklara Nasıl Katkı Sağlar?
Nefesimize odaklanarak, düşüncelerimize bir ara verebiliriz. Nefesimize odaklanmak bizi rahatlatır çünkü hem bizi yoran düşünce ve dürtülerimizden uzaklaşırız hem de nefesimizle vücudumuzu fiziksel olarak rahatlatırız. Nefesimize odaklanarak içimizde nasıl hissettiğimizi fark edebiliriz.
Çocuklarla yapılan farkındalık çalışmalarında;
- Kaygılar, stres azalır ve odaklanma- dikkat becerileri artar.
- Sorunlarıyla baş ederken duygu kontrolünü daha kolay yapabilirler.
- Hareketli, gerginlik hisseden çocuklarda, gevşeme, rahatlık ve huzur duygusu verir. Dürtü kontrolü sağlar.
- Otokontrolü gerçekleştirir, duygularını fark eder ve ifade ederler.
- Yoğun, yorucu ve karmaşık düşüncelerden zihnin arındırılması, çocuğun yaratıcı potansiyeline tekrar kavuşması açısından etkilidir. Özsaygıyı artırır.
- Çocukların sakin bir ruh haline geçmesi, zor süreçlere hazırlanması, bağışıklık sistemlerinin güçlendirilmesi, spor performansını geliştirme, akran zorbalığı, sınav kaygısı gibi birçok farklı konuyu kolaylaştırır.
- Duygusal zekâyı ve genel anlamda mutluluğu destekler.
- Çocuklar kendi bedenleriyle bağlantı kurabildiklerinden özgüvenleri artar, hayal güçleri gelişir.
- Ebeveynler nefes, farkındalık oyunları ve meditasyon yoluyla çocuk-gençlere rehberlik edebilirler. Böylece ilişkilerine de farklı bir boyut getirebilirler.
- Bilimsel olarak kanıtlanmış bir program olan mindfulness, okullarda kazanılan becerilerin gelişmesini sağlar.
Klinik Psikolog Gökçehan Akoğuz
KAYNAKLAR:
- Atalay, Z. (2020) Mindfulness, Çocuklar İçin Bilinçli Farkındalık. Masalperest.
- Snel, E. (2016) Bir Kurbağa Gibi Sakin Ve Dikkatli. Pegasus Yayınları.
- Thompson, M., & Gauntlett-Gilbert, J. (2008). Mindfulness with children and adolescents: Effective clinical application. Clinical child psychology and psychiatry, 13(3), 395-407.
