Evlerde radyonun dahi olmadığı dönemleri düşünmenin bile uzak geldiği geçen her kuşakla birlikte, evlerdeki ekran sayısı gitgide artmaktadır. Daha geniş ekranlar, daha çok internet erişimi, bilgisayardan da kolay ulaşılır araçlar iletişim kanalını zenginleştirmiştir. Sosyal medya uygulamalarının ne kadar yaygınlaştığı da şüphesizdir. Bu durumda, insanların birbirine ulaşması bir o kadar kolaylaştı ve vakitlerinin çoğunu alır oldu. Dikkati sürekli çeken bir dizi uygulama ile birlikte ekran bağımlılığı gün geçtikçe artan bir hal aldı.
Mevcut kuşağın anneleri de, sosyal medyanın istilasından etkilenmiş bir durumda. Alışveriş siteleri, takip edilen diziler, birden çok sosyal medya hesapları derken, anneler çocuklarından çok ekranı görüyor demek pek de yanlış sayılmaz. Peki ekranlar birçok açıdan engel teşkil ediyorken, anneler neden sosyal medya akımına kapılıyor? Öncelikle çağın gerisinde kalmak istememe bir sebep olabilir. Diğer yandan, insanların iletişim kurma ihtiyacının olması ve bunun da sosyal medya aracılığıyla karşılanmak istenmesi bir sebeptir. Ayrıca insanların beğenilme, kendini değerli hissetme gibi ihtiyaçlarının da etkisi vardır. Bir diğer etken de, sosyal medyanın annelik kimliğinin sergilendiği bir platform sunmasıdır. Kendini tanıtırken “anneliğini” vurgulamak, örneğin “iki çocuk annesi, Ayşe’nin annesi” gibi tanımlamalar yapmak sosyal medya üzerinde sıkça rastlanan bir durumdur. Hamilelik döneminden itibaren bu durum görülmektedir. Örneğin, sosyal medyanın hamilelik haberini vermek için bir araç olarak kullanıldığını sıkça görürüz.
Sosyal medya, kontrolün kolay kaybedildiği bir alan olduğundan, çeşitli ruhsal ihtiyaçları karşılamasının yanı sıra, insanları tutsak etmeye oldukça müsait olabilir. Anneler çocuklarını büyütürken, onlardan uzak kalıp sosyal medyada annelik kimliklerini diri tutmaya çalışabilirler. Sosyal medyayı bilip, kullanırken; esiri de olmamak önemlidir. Gün geçtikçe artan internet siteleri ve blog yazılarının da annelik rolünün şekillenmesinde katkısı olduğu söylenebilir. Bu gerçeklik içinde denge kurabilmek, anneliğin nasıl yürütüleceğine dikkat etmek gereklidir. Annelerin bu bağlamda, “Sosyal medya anneliğimi ne düzeyde etkiliyor?”, “Başkalarıyla iletişim kurarken çocuğumdan uzak mıyım?” gibi sorular sorması faydalı olacaktır.
Uzm. Klinik Psikolog Gökçehan Akoğuz
KAYNAKLAR
Johnson, S. A. (2014) “Maternal devices”, social media and the self-management of pregnancy, mothering and child health. Societies. 4 (2), 330-350.
Teber, M. (2015) Annenin Ruh Halleri. Hayykitap.
Uğurlu, E. G. (2013). Annelik Rolünün Öğrenilme Sürecinde Medyanın Yeri. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. Sayı: 34 (1) (1-24 s.)