Çocuklar Ve Gerçeği Söyleme
Çocuklar için sosyal beceri kavramı oldukça önem taşımaktadır. Sosyal becerilerden biri olan gerçeği söyleme konusu da, ikili iletişimde de toplumsal ilişkilerde de çocuklar için özellikle belirli bir yaştan sonra önemli bir hale gelmektedir. Gerçeği söyleyebilme, insanlar arasında güven bağının kurulmasını sağladığından çocuğun da birtakım zorlayıcı duygular yaşamadan diğerleriyle derin bağlar kurabilmesine yardım eder. Bunun yanı sıra, gerçeği söylememek, saklamak veya gerçeğin tersini söylemek gibi durumlar çocuklarda kaygı ve korku yaratmaktadır. Bu durum, doğrunun her an ortaya çıkabilmesi endişesinden, bu durumda karşılaşacağı tepkilerden duyduğu korku veya suçluluk duygusundan ileri gelebilir. Böyle zamanlarda çocuklar gerçeği saklamayı devam ettirebilirler. Kendilerini bu şekilde koruduklarını düşündükleri zamanlarda da yalana başvurma sıklıkla görülür.
Eksikliği Neye Yol Açar?
Gerçeği söylememek, çocukların toplumda güven duyulan biri olmalarını engelleyebilir. Bir yandan çocukta da kaygı ve huzursuzluk hisleri görülür. Kendilerini güvende hissetme konusunda zorluk yaşayabilirler ve tehlike algısı günlük hayatta onları gerginleştirebilir. Bu davranış şekli bir süre tekrarlandığında ise çocuğun gerçeklik kavramında bozulmalar görülebilir, doğru ve yanlışı ayırt edebilmesi zorlaşır. Bir döngü içine giren çocuk, sorunlu davranışlar içinden çıkmakta zorlanır. Yetişkinlik hayatına uzayan bu süreçte, bireyde kendini ifade etme zorlukları görülebilir. Sıklıkla gerçeği saklamalarından dolayı problemler yaşarlar. İnsanlarla güven problemleri yaşamaları da sıklıkla görülür.
Gerçeği Söyleme Becerisinin Kazanımları
Bu beceriye sahip olmak çocuklara özgüven verir. Çevrelerindeki kişiler de çocuğa güven duyar. Yanlış davranışların döngüsüne girmediklerinden sosyal ilişkilerinde daha sağlıklı ilerlerler. Kendilerini daha rahat ifade edebilirler, hata yapma kaygılarını kontrol edebilirler veya hatalarını rahatlıkla ifade edebilirler. Bu da onları suçluluk duygularından uzaklaştırır. Ailelerin çocukları kontrol etme ihtiyacı azaldığından, ebeveyn ve çocuk arasında özgürlük ve sorumlulukların daha net olduğu sağlıklı bir iletişim mümkün olur. Çocukların kendilerine duyduğu saygının artmasıyla ergenlik ve yetişkinlik döneminde de daha sağlıklı yakın ilişkiler kurmada başarılı olurlar. Gelecekteki meslek yaşantısında da güvenilir adımlarla ilerlemeyi sağlar. Ebeveynlerin bu noktada, çocuklarla iletişimlerinde gerçeği ifade etmeleri, onlara rol model olmaları ve gerçeğe teşvik etmeleri açısından önemlidir.
KAYNAKÇA
Ataş, A. T., Efeçınar, İ. (2017) Çocuklar İçin Gerçek Yaşam Becerileri: Çocukların Sosyal Yönlerini Geliştirmek İçin Anne-Baba El Kitabı. Remzi Kitabevi.
AYDIN, M. S. (2021). Çocuklarda Yalan Söyleme Davranışı ve Gelişim Süreçleri. Muhakeme Dergisi, 4(1), 1-13.
Aydın, M. S., Dayhan, T., Eskicioğlu, G., Karabacak, A., & Karakaş, E. (2020). 3-5 Yaş Çocuklarında Zihin Kuramı Ve Yönetici İşlev Becerilerinin Olumsuz Ve Prososyal Yalan Söyleme Davranışları Üzerindeki Etkisi. Çocuk Ve Gelişim Dergisi, 3(5), 47-60.
Diğer yazılarımızı okumanızı öneririz.
Çocuğumun internet bağımlısı olduğunu nasıl anlarım?
Özerklik ve ödüller öğrenmeyi nasıl artırır?
