Depresyon ve Suçluluk
Hakkında Konuşmadığımız Bir Depresyon Belirtisi
Aşırı suçluluk genellikle depresyonda önemli bir faktördür.
ANAHTAR NOKTALAR
Aşırı suçluluk, depresyonun şiddetiyle kötüleşen yaygın bir depresyon belirtisidir.
Mahvolma sanrıları aşırı suçluluk duygusunun ciddi bir türüdür.
BDT, EMDR, kabul bağlılığı terapisi ve şefkat odaklı terapiler yardımcı olabilir.
Aşırı Suçlulukla Karışık Depresyon
Aşırı suçluluk, klinisyenler tarafından bile sıklıkla gözden kaçırılan bir depresyon belirtisidir. Bu, oturumlarda her zaman gönüllü olunmayan bir şeydir. Suçluluk duygusu utançla iyi bir şekilde eşleşerek bireylerin bunu saklamasına neden olur. Ancak aşırı suçluluk, depresyonun yaygın bir belirtisidir ve depresyon belirtilerinin kötüleşmesi, daha yüksek düzeyde depresyonla ilişkilidir (Ghatavi ve diğerleri, 2002). Hafif tarafta, biraz daha fazla öz-bilinç veya hassasiyet olarak ortaya çıkabilir. En keskin haliyle, kişiyi genellikle intihar düşünceleriyle ilişkilendirilen bir durum olan “yıkım sanrılarına” (Bürgy, 2018) sürükleyebilir. Suçluluk duygusuyla karışık depresyon, kişiyi ölümü hak ettiğine, hayatını geri dönüşü olmayan bir noktaya kadar mahvettiğine veya başkalarının onlarsız daha iyi durumda olacağına inandırabilir.
Başa çıkma stratejisinin ana hatlarını çizmeden önce suçluluğun ne olduğunu düşünmek önemlidir. Suçluluk, birbirimize zarar verdiğimizde veya ahlaki pusulamızı başka bir şekilde ihlal ettiğimizde ortaya çıkan toplum yanlısı bir duygudur. Değerlerimizi yansıtan bir hayat yaşamamıza yardımcı olmada rol oynar.
Ancak depresyon bu sağlıklı duyguyu alıp oldukça farklı bir şeye dönüştürebilir. Olumlu yansımadan ziyade depresif suçluluk, acı veren derin düşüncelere dalmayla ilişkilendirilir. Odak noktası geniş olup, birinin onlarca yıl önce gerçekleşmiş olabilecek yanlış adımlara zihninde yolculuk yapmasına ve hikayeyi tekrar tekrar oynamasına olanak tanır. Depresif suçluluk, ahlaki pusulamızı bozmayan pek çok şey de dahil olmak üzere her şeyin etrafında oluşabilir. Suçluluğun garanti edilmediği durumlarda birinin suçluluk hissetmesine neden olabilir. Depresyon algılarımızı bile değiştirip üzerinde kontrolümüz olmayan şeylerin sorumluluğunu hissetmemize neden olabilir.
Odaklandığımız şeyi en iyi hatırladığımız için, depresyonla ve bu zorlukla mücadele eden biri, çoğu zaman anılarının, yaptığı tüm hatalardan oluştuğunu bildirecektir. Bir kişinin hayatındaki pek çok başarı ve kurtarıcı an, bir kenara atılabilir ve hatırlanmayabilir.
Sağlıklı suçluluk duygusu bizi olumlu değişime sürüklerken, depresif suçluluk çoğu zaman geri çekilme ve izolasyonla sonuçlanır. Aşırı durumlarda kişi, kişisel bakımı veya günlük ihtiyaçları göz ardı etmek gibi kendini cezalandıracak eylemlerde bulunabilir. Suçluluğun tasarlandığı amaçtan yoksundur. Tam tersine bazen aktif dürtüler bizi değerlerimizden uzaklaştırır.
Bunun hakkında ne yapabiliriz ?
Aşırı suçluluğa yaklaşmak için çeşitli stratejiler vardır. Kendine şefkat başlamak için mükemmel bir yerdir. Bu semptomu yaşayan bir kişi kendisini şefkate layık görmese de, semptom hakkında eğitim almak, depresyonda sık görülmesi ve yavaş yavaş küçük dozlarda öz şefkate yönelmesi hayatını değiştirebilir. Merhamet odaklı ve öz şefkat terapilerinin yaklaşımı budur.
Aynı zamanda kişinin düşüncesine meydan okumasına da yardımcı olabilir. Bilişsel davranışçı terapide, rehberli keşif gibi süreçler, kişiye algılanan şikayetlerini bir terapistle keşfedebileceği bir alan sağlayabilir. Terapist daha sonra depresyonun kişinin görüşünü bulanıklaştırdığı zorlu alanlarda yardımcı olabilir.
Son olarak, kabul kararlılığı terapisi gibi değerlerin açıklığa kavuşturulması, birisini yanlışlıkla ahlaki kurallarına aykırı olmakla suçladığında depresyonu yakalamanın bir yoludur. Kabul kararlılığı terapisi aynı zamanda kişinin ruminatif düşünceleriyle olan ilişkisini de değiştirebilir ve döngüden kurtulmak için bir araç sağlar.
Özetle
Aşırı suçluluk, depresyonun acı verici ve sinsi bir belirtisi olsa da, şekillendirilebilir bir semptomdur. Psikoterapi ve pratikle kendimize karşı nazik olmayı, önemli olana odaklanmayı ve bu yararsız düşüncelere meydan okumayı öğrenebiliriz.
Kaynakça
Jennifer Gerlach LCSW(2023), A Depression Symptom We Don’t Talk About
Bürgy, M. (2018). Study of delusional depression: Drive, dynamics, therapy. Neurology, Psychiatry and Brain Research, 30, 117-124.
Ghatavi, K., Nicolson, R., MacDonald, C., Osher, S., & Levitt, A. (2002). Defining guilt in depression: a comparison of subjects with major depression, chronic medical illness and healthy controls. Journal of affective disorders, 68(2-3), 307-315.
Diğer yazılarımızı okumanızı öneririz.
Çocuklukta Kurulan İlişkilerin Yetişkinlik Dönemine Etkisi
İlişkilerde Kendini Açmanın Önemi
